استارتاپ‌ها و شرکت‌های فناور ایران سالانه ۱۲ میلیارد دلار گردش مالی دارند
سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در دومین همایش همکاری‌های بین‌المللی اقتصادی و فناوری ایران و اروپا در بروکسل با اشاره به رشد استارتاپ‌های ایران، گفت: «بیش از ۳۵۰۰ شرکت مبتنی بر فناوری، طی ۶ سال اخیر، شناسایی شدند. ما با ارائه معافیت‌های مالیاتی، معافیت‌های گمرکی، وام‌های کم‌بهره و بسیاری از امکانات توانمندسازی و برنامه‌های ترغیب کسب‌وکار، فعالانه از آنها حمایت می‌کنیم. این شرکت‌ها در حال حاضر سالانه ۱۲ میلیارد دلار، گردش مالی دارند و باعث ایجاد (تقریبا) ۳۰۰ هزار شغل مستقیم جدید شده‌اند.»
- کارنامه رشد استارتاپ‌های ایران
او گفت: «صنعت محتوای دیجیتال، نسخه یوتیوب ایرانی (آپارات) هر روز ۷۴ میلیون بازدید می‌خورد. فروشگاه برنامه موبایل ایران، کافه بازار ۴۰ میلیون کاربر و ۲۱ هزار طراح دارد. شرکت دیجی‌کالا، بزرگ‌ترین شرکت تجارت الکترونیک ایران، سرمایه محلی و خارجی اضافی زیادی را کسب کرده و صاحب بیش از ۹۰ درصد فروشگاه خرده‌فروشی آنلاین کشور است. به‌عنوان یک فروشگاه آنلاین، بیشترین بازدید را در خاورمیانه دارد و جزو برترین‌های آسیا‌ست. بیش از ۱۰۰۰ عرضه‌کننده و ۱۱هزار مسئول فروش دارد و هر روز ۳ میلیون دلار، فروش می‌کند. در بخش اجاره آنلاین خودرو، یک استارتاپ با نام اسنپ که با سرمایه‌گذاری مشترک یک شرکت ایرانی و شریکی خارجی تأسیس شد، توانست به‌سرعت، ابعاد بازار خود را از ۱۰۰ سواری روزانه در ژانویه ۲۰۱۶ در تهران تا حدود ۱ میلیون سواری روزانه در حال حاضر، گسترش دهد. در زمینه پرداخت آنلاین، یک استارتاپ پیشگام محلی در حوزه امیدبخش فین‌تک، طی ۴ سال اخیر توانسته بازار خود را سالانه به‌طور متوسط ۴۵ درصد گسترش دهد و درآمد عملیاتی آن به ۷۰۰ میلیون دلار رسیده است.»
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور اشاره کرد که ایران در زمینه تولید داروهای بیولوژیک، رتبه اول را در خاورمیانه دارد، یکی از موفق‌ترین شرکت‌های بیوتک (فناوری زیستی) با کارمندان جوان و ماهر (با میانگین سنی ۳۳ سال و ۸۶ درصد از آنها تحصیل‌کرده هستند) داروهای بیولوژیک را به بیش از ۱۰ کشور، صادر می‌کند. برخی از این استارتاپ‌ها در شرف دستیابی به درآمد بی‌نظیر میلیارد دلاری در ایران هستند.»
ستاری خاطرنشان کرد: «رونق چنین استارتاپ‌هایی که در حال رشد سریع هستند، روی دیگر پیشرفت‌های اخیری است که در نوآوری ایران و رتبه‌بندی کارآفرینی، دیدید. در ۴ سال اخیر، شاخص نوآوری جهانی ایران از ۱۲۰ به ۷۸ جابه‌جا شده است. ایران همچنین در زمره ۵ کشور برتری است که بیشترین رشد را در رتبه کارآفرینی جهانی (سال ۲۰۱۷ در مقایسه با سال ۲۰۱۶) دارند.»
- اختصاص منابع مالی دولت و منابع خصوصی به استارتاپ‌ها
معاون علمی رئیس جمهور گفت: «در ۲ سال اخیر، ۱۳ صندوق سرمایه توسط اوراق بهادار و سازمان بورس ایران، تصویب شدند و چند سرمایه دیگرVC در انتظار تأیید هستند. دیگر کارگزاران مانند شتاب‌دهندگان، فرشتگان تجاری، شرکت‌های VC و صندوق‌های سرمایه علوم و فناوری نیز در زمینه سرمایه‌گذاری VC در کشور، فعال هستند. در حال حاضر، ۳۲صندوق سرمایه علوم و فناوری علاوه بر ۲۲ شتاب‌دهنده خصوصی فعال در اکوسیستم نوآوری کشور، وجود دارند.»
او ادامه داد: «برای مثال یک شتاب‌دهنده خصوصی توسط یک داروساز صادراتی پیشرفته ایرانی، تأسیس‌شده که ۴۰پژوهشگر با مدرک دکتری دارد و میزبان ۲۲ استارتاپ در بیوتکنولوژی پزشکی است و زیرساخت‌های آزمایشگاهی، آموزش و خدمات مربیگری را ارائه می‌کند. از لحاظ تسهیلات مالی نوآوری، بیش از ۲۴۰۰ شرکت برای تحقیق و توسعه فعالیت‌های مربوطه، از مالیات معاف شده و اعتبار بانکی دریافت کردند، این فقط در سال مالی گذشته رخ داد.»
- پلتفرمی برای همکاری با کارآفرینان ایرانی که در خارج کار می‌کنند
ستاری عنوان کرد: «جالب است بدانید که بیش از ۱۰۰ استارتاپ توسط کارشناسان جوان ایرانی، خلق شده‌اند که در خارج تحصیل‌کرده‌اند و تصمیم گرفتند تا با استفاده از بهترین تجارب و شبکه جهانی خود در ایران، زندگی و سرمایه‌گذاری کنند. این استارتاپ‌ها، مشاغل تخصصی بسیاری برای کارشناسان ایرانی در حوزه‌هایی مانندICT، تجهیزات پزشکی، بیوتکنولوژی و نوآوری شهری، ایجاد کردند. ایران، ظرفیت‌های بی‌نظیری در سرمایه انسانی، بازار و زیر‌ساختار لازم برای رشد استارتاپ فناوری دارد. سرمایه‌گذاری و مشارکت اقتصادی در ایران نه‌تنها جذاب بلکه مفید نیز هستند و فرصتی برای بررسی بازار بهره‌برداری نشده در منطقه، ایجاد می‌کنند.»
- حرکت به سمت اقتصاد خلاقانه مبتنی بر استارتاپ‌ها
او گفت: «ایران تلاش کرده است حرکت به سمت اقتصاد خلاقانه را شتاب بخشد که عمدتا مبتنی بر قابلیت‌های درونی مجسم در شرکت‌ها و استارتاپ‌های محلی است.
باور داریم آنها می‌توانند ظرف مدت کوتاهی، حضور محلی چشمگیری داشته باشند و آنها اینجا هستند! آماده توسعه و دستیابی به فرصت‌های منطقه‌ای و جهانی هستند، نسبت به آینده مشترک خود، خوش‌بین هستم. همکاری با شرکای اروپایی، این پروسه را تسریع می‌کند. مزایای کلان و نتایج مطلوبی برای هر دو طرف دارد. جمهوری اسلامی ایران کاملا از چنین مشارکت‌هایی بین شرکت‌های ایرانی و اروپایی حمایت می‌کند.»
- ایجاد زمین مناسب و پیوند استارتاپ‌های ایران و اروپا
ستاری گفت: «ما به‌عنوان نمایندگان دولت، خود را ملزم می‌دانیم تا زمین را مهیا سازیم و استارتاپ‌ها و شرکت‌های خلاق هر دو طرف را به هم پیوند دهیم تا همکاری آنها را تسهیل کنیم. این قطعا منجر به همکاری مضاعف جهت نوآوری و کسب مزایای اجتماعی می‌شود.»
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور اشاره کرد: «ظاهرا بدون امکانات لازم برای پیوند و تحرک کارآفرینان و شبکه‌های ارتباطی بین آنها، همکاری مشترک، میسر نخواهد شد. تراکنش‌های مالی و دیگر همکاری‌های سازمانی ضروری بین دو طرف، اهمیت بسیاری در ایجاد همکاری دارند؛ بنابراین آماده هستیم تا دست در دست کشورهای اتحادیه اروپا، این زیر‌ساختارها و کانال‌های ضروری برای همکاری را تأسیس کنیم. نقش اتحادیه اروپا در بهره‌برداری از این همکاری بسیار حائز اهمیت است.»