بازاریابی محتوا یک رویکرد استراتژیک بازاریابی نسبت به تولید و توزیع محتوای ارزشمند است که متناسب و منطبق با کسب‌وکار، مخاطبان مشخص خود را جذب می‌کند. هدف از این کار هدایت مشتری به فرآیند خرید سودآور است. به طور خلاصه به جای سخن‌گفتن از محصول و خدمت خود، اطلاعاتی را به او انتقال می‌دهد که دانش او را درباره محصول افزایش می‌دهد.
- تفاوت بازاریابی محتوا و سایر روش‌های بازاریابی
این نوع از بازاریابی که مبتنی بر محتواست، تفاوت‌های بسیار با سایر روش‌های تبلیغاتی و بازاریابی دارد؛ هر‌چند که ممکن است در بعضی از اصول با هم مشترک باشند و با یکدیگر همپوشانی داشته باشند؛ در ادامه تفاوت بازاریابی محتوا با سایر روش‌های بازاریابی بیان شده است.
- تبلیغات بومی یا همسان (native advertising)
در روش بازاریابی محتوا برای انتشار محتوا تمرکز بر ایجاد یک رسانه و مالکیت آن است و اجاره‌کردن یک رسانه برای انتشار محتوا جایی ندارد. در روش تبلیغات بومی یا همسان، یک کانال یا پلتفرم انتشار محتوا خارج از محدوده رسانه‌های سازمان، اجاره می‌شود و از این طریق با پرداخت هزینه بابت اجاره پلتفرم‌ها، فرصتی برای انتشار محتوا پیدا می‌شود. معمولا محتوای تبلیغات رایج مبتنی بر اطلاعات محصول است اما در تبلیغات همسان، محتوایی جذاب، کاربردی و منطبق بر گروه خاصی از مخاطبان نیز استفاده می‌شود. در این شیوه هدف‌گذاری مخاطب و محتوای کاربردی مشابه با بازاریابی محتواست. اگر شما هنوز مخاطبی ندارید، تبلیغات بومی برایتان بسیار مؤثر خواهد بود. بنابراین:
اگر برای انتشار محتوا پول پرداختید: تبلیغات کرده‌اید.
اگر برای انتشار محتوای ارزشمند، کاربردی و متناسب با فرمت محتوای یک وب‌سایت مرتبط با کسب‌وکار خود، پول پرداخته‌اید: تبلیغات بومی یا همسان کرده‌اید.
اگر محتوایی ارزشمند، مناسب و با هدف جذب مخاطبان خاص تولید کردید و روی پلتفرم‌های خود و یا رایگان منتشر کردید: بازاریابی محتوا انجام داده‌اید.
- محتوای برندمحور (branded content)
در بازاریابی محتوا، محتوا بر مبنای مخاطب تولید می‌شود اما محتوای برندمحور بر مبنای کسب‌وکار شکل می‌گیرد. در داستان‌سرایی این شیوه، محصول و یا خدمت برند نقش اول داستان را بازی می‌کند. بیشتر کسانی که از این شیوه استفاده می‌کنند کمپین‌محور هستند. آنها به دنبال یک فرآیند مستمر تولید محتوا نیستند. این شیوه همان کار تبلیغات است و نه چیزی بیشتر.
- بازاریابی محصول (product marketing)
اگر بخواهیم اولین و مهم‌ترین تفاوت بازاریابی محتوا و بازاریابی محصول را بیان کنیم، باید گفت بازاریابی محتوا مشتریان وفادار و بهتری ایجاد می‌کند و بازاریابی محصول بر فروش تمرکز دارد. اگر بازاریابی محتوا به‌درستی انجام شود، چیزی فراتر از فروش به دست می‌آورید. اگر فقط بر فروش تمرکز کنید، نمی‌توانید مسائل و چالش‌های آنها را حل کنید و محصول خود را توسعه دهید.
با پیشرفت جوامع و فراگیر‌شدن فضای مجازی، تغییراتی که در نوع دریافت محتوا و نحوه دریافت اطلاعات رخ داد، نوع تبلیغات و بازاریابی به دو مدل سنتی و دیجیتال تقسیم شد که در ادامه مدل اجرایی هر روش و تفاوت آنها با بازاریابی محتوا بیان شده است:
- بازاریابی سنتی (Traditional marketing)
تبلیغات به روش سنتی یک ارتباط یکجانبه و غیرتعاملی با مخاطب ایجاد می‌کند و تنها ابزار سنجش عملکرد آن فروش است. در این روش سرعت انتقال اطلاعات محدود و با سرعت بسیار بالا صورت می‌گیرد. در این روش سنجش عملکرد تنها میزان فروش نیست و معیارهای مختلفی برای سنجش عملکرد خواهید داشت. بازاریابی سنتی ادعای یک برند است و بازاریابی محتوا اثبات آن ادعاست.
- بازاریابی دیجیتال
بازاریابی دیجیتال شامل مجموعه فعالیت‌های بازاریابی در فضای دیجیتال شامل وب‌سایت، اپلیکیشن، شبکه‌های اجتماعی، تلفن همراه، پیامک، بازاریابی ایمیلی و… است. این روش معمولا از تکنیک‌های اتوماسیون بازاریابی، فروش آنلاین و سئو بهره می‌برد. بازاریابی محتوا به طور کل استفاده از محتوا در فرآیند مستمر بازاریابی است که می‌تواند آنلاین و یا آفلاین باشد و مختص یک فضای خاص همانند فضای دیجیتال نیست.
- بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
در بازاریابی شبکه‌های اجتماعی تمرکز فعالیت‌های بازاریابی صرفا بر خود شبکه‌های اجتماعی است و محتوا برای آن شبکه‌ها تولید و درون آنها بارگذاری می‌شود. اما در بازاریابی محتوا تمرکز فعالیت‌ها بر وب‌سایت است و شبکه‌های اجتماعی نقش یک ابزار انتشار را دارند و پشتیبان محتوای وب‌سایت هستند. بنابراین در بازاریابی شبکه‌های اجتماعی ساختار و چارچوب محتوا بر پایه الزامات محتوایی آن شبکه‌های اجتماعی تنظیم می‌شود اما در بازاریابی محتوا، وب‌سایت بیشتر بر ایجاد تقاضا تمرکز دارد. محتوای باکیفیت و ارزشمند مخاطبان جدیدی را به وب‌سایت می‌آورد و تلاش می‌کند آنها را به مشتریان بالفعل تبدیل کند.
- بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو (سئو)
دو مفهوم بازاریابی محتوا و سئو درکنار یکدیگر استفاده می‌شوند. موجودیت هر کدام به دیگری وابسته است.
اما تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. سئو فقط یکی از اجزای پازل بازاریابی محتواست. جست‌وجوی ارگانیک، ایمیل، ورود مستقیم به وب‌سایت، لینک بازگشتی، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات آنلاین و سایر روش‌های جذب مخاطب از بخش‌های تکمیلی فرآیند محتواست. شما باید طیف وسیعی از روش‌های جذب مخاطب را در فضای آنلاین داشته باشید و گوگل فقط یکی از آنهاست. با وجود همه مزایایی که برای بازاریابی محتوا بیان شد، باید دانست که هر‌کدام از این روش‌ها در جای خود برای بازاریابی محصول مناسب است و گاه باید در کنار یکدیگر چند روش به صورت مکمل اجرا شوند. آنچه مهم است شناسایی مخاطبان و نیاز آنها و گزینش روش درست بازاریابی مبتنی بر عوامل متعدد است.