کسانی که اقدام به ثبت اختراع، علامت تجاری (برند یا لوگو) و طرح صنعتی میکنند، حتما در خصوص اعتبار مدت گواهیهای صادره دقت لازم را داشته باشند. برخی از این موضوع اطلاع ندارند که حقوق ناشی از ثبت اختراع، علامات تجاری و طرح صنعتی مدتدار بوده و اعتبار گواهیهای صادرشده منوط به عدم اتمام مدت و یا تمدید بهموقع آنهاست. در این نوشته به تفکیک مدت اعتبار هر یک را بررسی میکنیم:
توضیح ۱- قانون استنادی در خصوص اعتبار گواهیهای صادره، قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری است که در این نوشته به اختصار قانون خوانده میشود.
توضیح ۲- با توجه به اینکه تمامی گواهیهای صادره از تاریخ تسلیم اظهارنامه، متقاضی را مورد حمایت قرار میدهند، آغاز مدت نیز از تاریخ تسلیم اظهارنامه است.
توضیح ۳ – در صورت عدم تمدید بهموقع گواهیهای صادره فاقد اعتبار شناخته میشوند. (مواد ۶۶، ۸۹ و ۱۳۱ آیین نامه اجرایی قانون)
الف : اختراع (مدت اعتبار ۲۰ساله با پرداخت هزینه تمدید سالانه)
بر اساس ماده ۱۶ قانون، اعتبار گواهینامه اختراع با رعایت این ماده، پس از ۲۰سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منقضی میشود. بهمنظور حفظ اعتبار گواهینامه یا اظهارنامه اختراع، پس از گذشت یک سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه و قبل از شروع هر سال، مبلغی که به موجب آییننامه این قانون تعیین میشود، توسط متقاضی به اداره مالکیت صنعتی پرداخت میشود. تأخیر در پرداخت، حداکثر تا ۶ماه در صورت پرداخت جریمه مجاز است. درصورتی که هزینه سالانه پرداخت نشود، اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و یا گواهینامه اختراع، فاقد اعتبار میشود.
ب: علامت تجاری (مدت اعتبار ۱۰سال و بدون محدودیت در تمدید)
به استناد بند «د» ماده ۴۰ قانون مدت اعتبار ثبت علامت ۱۰سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن است. این مدت با درخواست مالک آن برای دورههای متوالی ۱۰ساله با پرداخت هزینه مقرر، قابل تمدید است. یک مهلت ارفاقی ۶ماهه که از پایان دوره شروع میشود، برای پرداخت هزینه تمدید، با پرداخت جریمه تأخیر، درنظر گرفته میشود.
ج : طرح صنعتی (مدت اعتبار ۵ سال با امکان تمدید تا دو دوره)
براساس بند «د» ماده ۲۸ قانون مدت اعتبار طرح صنعتی ۵سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن خواهد بود. این مدت را میتوان برای دو دوره ۵ساله متوالی دیگر پس از پرداخت هزینه مربوط تمدید کرد. پس از انقضای هر دوره که از پایان دوره شروع میشود، یک مهلت ۶ماهه برای پرداخت هزینه تمدید شده و همچنین جریمه تأخیر در نظر گرفته خواهد شد.
پرسشی که ممکن است مطرح شود آن است که در صورتی که اختراع یا علامت تجاری قبل از تصویب قانون به ثبت رسیده باشد آیا معتبر است و نحوه تمدید آن چگونه است؟ پاسخ پرسش اول مثبت بوده و در صورتی که اختراع یا علامت تجاری وفق مقررات به ثبت رسیده باشد، معتبر است در این صورت :
الف – در مورد اختراعات باید هزینههای سالانه مقرر در این قانون، برای مدت باقیمانده پرداخت شود.
ب – علائم باید در موعد مقرر در همان قانون تمدیدشده و پس از تمدید براساس طبقهبندی بینالمللی مجددا طبقهبندی شود.