بلاکچین چیست؟

۰۶ فروردین ۱۳۹۷ بدون دیدگاه اکو سیستم https://goo.gl/FsCymJ

در این گزارش با بلاکچین آشنا می شویم و گزارشی می خوانیم از نحوه کارکرد بلاکچین در کشورهای مختلف دنیا، الکس و دان تپ‌اسکات نویسندگان کتاب"انقلاب بلاک‌چین" این فناوری را معجزه می دانند.

در این گزارش با بلاکچین آشنا می شویم و گزارشی می خوانیم از نحوه کارکرد بلاکچین در کشورهای مختلف دنیا، الکس و دان تپ‌اسکات نویسندگان کتاب"انقلاب بلاک‌چین" این فناوری را معجزه می دانند.
بلاکچین فناوری است که به بیت‌کوین، اتریوم و سایر کریپتوکارنسی‌ها قدرت می‌بخشد. این دفتر کل جاودانه، تغییرناپذیر و قابل دسترسی از تراکنش‌هایی است که در شبکه رخ داده اند.
از یک سو، بیشتر تجارت بیت‌کوین (بیش از ۹۵%) در چین اتفاق می‌افتد و رویدادها در آنجا تاثیر چشمگیری روی قیمت‌ها می‌گذارند. از سوی دیگر پروفایل بیت‌کوین اغلب اهمیت و ارتباط روز افزون فناوری بلاک‌چین را پنهان می‌کند اما این شرایط به سرعت در حال تغییر است. بر اساس یک دیدگاه، بلاک‌چین "دومین نسل از اینترنت" است. طبق یک مقاله که در راکونتر منتشر شده است، "نسل اول اینترنت اطلاعات را برای ما به ارمغان آورد. نسل دوم، با استفاده از بلاک‌چین، اینترنت ارزش‌ را برای ما به ارمغان می‌آورد؛ یک پلتفرم جدید که می‌تواند به ما کمک کند تا دنیای کسب و کار را تغییر داده و چیدمان قدیمی امور انسانی را متحول کنیم. اما مانند اینترنت در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰، هنوز در ابتدای راه هستیم.
در دسامبر سال ۲۰۱۵، مشاور علمی ارشد دولت انگلستان، سر مارک والدپورت، در گزارش خود اظهار کرد که: "فناوری بلاک‌چین مطابق با شرایط پتانسیل لازم را برای مصرف‌کنندگان فردی فراهم می‌کند تا دسترسی به سوابق شخصی را کنترل کنند و دریابند که چه کسی به آنها دسترسی داشته است."
نویسندگان و محققان کانادایی، الکس و دان تپ‌اسکات، نویسندگان کتاب اخیر "انقلاب بلاک‌چین" معتقد هستند که بلاک‌چین چیزی فراتر از ظهور ثانویه اینترنت است. آنها مانند بسیاری از افراد دیگر، از طریق انجمن بیت‌کوین با این فناوری آشنا شده اند و به سرعت دریافتند که این پدیده مانند معجزه است.
الکس تپ‌اسکات معتقد است که با فناوری بلاک‌چین، دنیایی از احتمالات گشوده شده است و اکنون یک پلتفرم نقطه به نقطه وجود دارد که امکان تقویت اقتصادی شخصی را فراهم می‌کند. افراد می‌توانند هویت‌ها و داده‌های شخصی خود را داشته باشند؛ می‌توانند تراکنش‌هایی انجام دهند، و بدون وجود واسطه ارزش‌آفرینی کنند.
بلاک‌چین، به ویژه یک پایگاه داده و یک شبکه ابرقدرت، که با نام دفتر کل توزیع شده شناخته می‌شود، مالکیت و ارزش را ثبت می‌کند و به هر فردی امکان مشاهده و مشارکت می‌دهد. این پایگاه داده را می‌توان در سراسر شبکه‌ای از چندین سایت، موقعیت جغرافیایی یا موسسات به اشتراک گذاشت. تمام شرکت‌کنندگان در یک شبکه می‌توانند نسخه دفتر کل خود را داشته باشند. هر گونه تغییر در دفتر کل در تمام نسخه‌ها منعکس می‌شوند مانند یک سند گوگل.
بلاک‌چین در حال حاضر بزرگترین تاثیر خود را روی خدمات مالی می‌گذارد و زیرساخت‌هایی که از رابط‌های برنامه کاربردی (API) بلاک‌چین استفاده می‌کنند، که در زمینه‌های سرعت در پردازش داده، شفافیت و امنیت ارائه می‌شوند، بزرگترین تغییرات را ایجاد کرده اند.
اما بلاک‌چین برای کسب و کارها در خارج از بخش مالی به چه معنا است؟ پاسخ این سوال در حوزه‌های کنترل اطلاعات/حفظ حریم خصوصی، حذف واسطه‌ها، و فرآیند‌های کاری به چشم می‌خورند.
همانطور که در بالا اشاره شد، بلاک‌چین این فرصت را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد تا از طریق اطلاعات خود به کنترل بیشتری دست یابند. این امر روی اکثر سازمان‌ها تاثیر خواهد گذاشت، زیرا آنها به طور چشمگیری روی خریداری و اعمال داده‌های مشتری تکیه دارند.
اهمیت حفظ حریم خصوصی یک مسئله بسیار حساس است. یکی از راهکاری فعلی برای مصرف‌کنندگان انتخاب اپلیکیشن‌های کوتاه مدت مانند اسنپ‌چت و پیام‌رسانی رمزگذاری شده است، اما ممکن است آینده در ناشناس بودن فناوری‌های بلاک‌چین باشد.
یک تغییر دیگر که روی بخش‌های از کسب و کار تاثیر می‌گذارد که در آنجا واسطه‌های زیادی وجود دارند، به طور نمونه سفر و گردشگری است. در اینجا، توانایی بلاک‌چین برای تسهیل و تسریع تعامل‌ها، منجر به یک فرآیند حذف واسطه‌ها خواهد شد.
نمونه‌های فعلی کسب و کارها و دسته‌بندی‌های فعال در حوزه بلاک‌چین عبارتند از: پرداخت‌های نقطه به نقطه (مانند آبرا، بی‌تی‌سی جم)، اینترنت اشیاء (چیمرا-اینک، فیلامنت)، حمل و نقل مشترک (لا زوز، آرکید سیتی) و بازی آنلاین (آیوکور، ساتوشی دایس).
از آنجا که تعداد اپلیکیشن‌هایی که از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کنند افزایش یافته است، محصولات بیشتری از طریق بلاک‌چین به فروش می‌رسند.
برای اعمال فناوری بلاک‌چین در دنیای شرکت‌ها نیاز به ایده‌های قابل اجرا است. کارآفرینانی که وارد دنیای بیگ دیتا شده اند، باید به فرصت‌های استارت‌آپی بلاک‌چین نگاهی بیاندازند زیرا این دو حوزه جنبه‌های مشترک دارند. باید فهمید که چرا شرکت‌هایی مانند اسپاتیفای حاضر هستند با مبالغ هنگفت استارت‌آپ‌های بلاک‌چین را خریداری کنند.
آندسته از چشم‌اندازهایی که کارآفرینان حوزه بلاک‌چین باید در نظر داشته باشند، حوزه‌هایی مانند املاک و مراقبت بهداشتی است. راهکارهای بلاکچین برای ارائه خدمات به عنوان سیستم‌های ثبت زمین برای کشورهایی مانند هایتی پیشنهاد شده است. در خصوص مراقبت بهداشتی نیز، می‌توان از سیستم‌های بلاک‌چین برای پشتیبانی از تبادل اطلاعات بهداشت و سلامت استفاده کرد که در آن سوابق پزشکی دیجیتالی می‌تواند به طور ایمن ذخیره، منتقل و مدیریت شود.
در این میان کشورهایی وجود دارند که در استفاده از فناوری بلاک‌چین پیشگام هستند. برای مثال در کشور چین، ابرقدرت خرده‌فروشی چینی JD.com از بلاک‌چین برای پیگیری زنجیره تامین فروش گوشت خود استفاده خواهد کرد. JD می‌گوید که مشتریان می‌توانند بر گوشت خود از زمانی که در مزارع استرالیا هستند تا زمانی که درب منزل تحویل می‌گیرند، نظارت داشته باشند. وقتی سیستم عملیاتی شود، مشتریان خواهند توانست بررسی کنند که حیوان چگونه پرورش یافته، ذبح شده، و گوشت آن منتقل می‌شود. این سیستم پیگیری نتیجه شراکت با تولیدکننده گوشت استرالیایی به نام HW Greenham & Sons Pty است.
در چین، گاهی اوقات اجناس تقلبی در بازار عرضه می‌شوند. در آگوست سال ۲۰۱۶، ۳۱۹ خوک آلوده به مواد ممنوعه، در جنوب شرق چین کشف شدند. فناوری بلاک‌چین یک راهکار برای تقویت اعتماد مصرف‌کننده ارائه می‌دهد زیرا امکان تایید اصالت گوشت را در عرض چند دقیقه فراهم می‌کند.
مسئول فناوری ارشد این شرکت، چن ژانگ، می‌گوید که سیستم جدید مبتنی بر بلاک‌چین به مصرف‌کنندگان ضمانت می‌دهد که آنها محصولات ایمن و قابل اعتمادی را برای خانواده‌های خریداری می‌کنند."
"مصرف‌کنندگان در چین فقط به دنبال واردات ایمن محصولات نیستند، بلکه آنها می‌خواهند از منشا محصولات نیز اطمینان حاصل کنند و بلاک‌چین نیز کمک می‌کند تا این اطمینان خاطر به افراد داده شود."
بلاک‌چین به تامین‌کنندگان مواد غذایی نیز کمک کرده است تا بتوانند از سیستم دفتر کل توزیع شده برای پیگیری منشا بیماری‌های ناشی از مواد غذایی مانند سالمونلا استفاده کنند. این شیوه دقیق‌تر پیگیری به تامین‌کنندگان امکان می‌دهد تا به سرعت منشا محصولات آلوده را پیدا کنند و در نتیجه زباله‌های مواد غذایی کمتری ایجاد خواهد شد.
یکی دیگر از کشورهایی که به استفاده از فناوری بلاک‌چین روی آورده است، امارات متحده عربی می‌باشد. در دبی یک بازار کار مختص به گردشگری بی۲بی و مجازی در حال راه‌اندازی است که در آن از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌شود. دبی با اجرای اینگونه طرح‌ها قصد دارد ۱۰ سال از سایر شهرهای دنیا جلوتر باشد.
بازار کار بلاک‌چین گردشگری دبی می‌خواهد در طول دو سال آینده یک "کانال توزیع اضافی برای هتل‌ها" ایجاد کند که از طریق بلاک‌چین تمام سازمان‌های گردشگری را که اموری مانند برنامه‌ریزی یک سفر، ارائه قیمت‌ها و حق انتخاب در زمان واقعی به مهمانان انجام می‌دهند، به هم وصل می‌کند.
اداره گردشگری دبی این طرح گردشگری جدید را اینگونه توصیف می‌کند:
"چیزی فراتر از ارائه دسترسی وسیع‌تر به مصرف‌کننده جهانی، و گشودن درب‌های صنعت مسافرت داخلی رو به شرکت‌کنندگان جدید و استارت‌آپ‌های نوآورانه داخل اکوسیستم – بنابراین این اقدام از نظر جذب بیشتر و سریعتر بازدیدکننده، و تاثیر بیشتر بر تولید داخلی، برای دبی ارزش‌آفرینی می‌کند."
طرح بازار بلاک‌چین گردشگری، طبق گفته عربین بیزینس، به سازمان‌های کوچک‌تر یک فرصت برابر خواهد داد تا گردشگر‌ها را جذب کرده و استخدام را در حوزه گردشگری دبی به طور کلی افزایش دهند.
هلال سعید المری، مدیر کل گردشگری دبی، می‌گوید که این پروژه "از طریق تحقق مجموعه‌ای از ایده‌های نوآورانه به واقعیت، به یک فاز جدید از توسعه برای خدمات دولتی کمک می‌کند." به عنوان بخشی از این طرح، همچنین اداره حمل و نقل جاده‌ای دبی قصد دارد تا سال ۲۰۲۰ از یک سیستم مبتنی بر بلاک‌چین برای پیگیری چرخه عمر یک وسیله نقلیه استفاده کند. دبی امیدوار است که تا سال ۲۰۲۰ اولین دولت بلاک‌چین در دنیا باشد.
شرکت‌های بزرگ در سراسر دنیا نیز به فکر افتاده‌اند تا از این فناوری جدید بهره‌مند شوند و در نتیجه بتوانند در آینده جایگاه خود را در بین رقبا حفظ کنند. در این میان ابرقدرت خرده‌فروشی آمریکایی "وال‌مارت" یک سیستم "بسته هوشمند" را معرفی کرده است که در آن از یک ابزار مبتنی بر بلاک‌چینن برای پیگیری محتویات بسته، شرایط زیست محیطی، موقعیت مکانی، و سایر جزئیات استفاده می‌شود. قرار بر این است که از این دستگاه در فناوری‌های جدید مانند وسایل نقلیه خودران و پهپادهای بدون سرنشین استفاده شود.
در این بسته هوشمند بلاک‌چین نشانی‌های اصلی در سراسر زنجیره را از قبیل "نشانی اصلی و خصوصی فروشنده، یک نشانی اصلی و خصوصی پیک، و یک نشانی اصلی و خصوصی خریدار" ثبت می‌کند.
وال‌مارت می‌گوید که باید ابزاری طراحی می‌شد که "امنیت بیشتری را در ارسال بسته‌بندی‌ها" ارائه می‌داد و ابزارهای ردیابی موجود نیز هنوز نمی‌توانند چنین قابلیتی داشته باشند. "بسته هوشمند" اولین نمونه از استفاده بلاکچین توسط وال‌مارت نیست. در نوامبر سال ۲۰۱۶ نیز این شرکت با همکاری شرکت آی‌بی‌ام از فناوری بلاک‌چین برای شناسایی و حذف مواد غذایی بازیافتی از خط محصولات خود استفاده کرده بود.
فناوری بلاک‌چین در بین شرکت‌های حمل و نقل و تحویل محموله همواره محبوب بوده است. شرکت حمل و نقل آمریکایی UPS در نوامبر سال ۲۰۱۷ به BiTA پیوست. در آگوست سال ۲۰۱۷ نیز اپراتور سنگاپوری PSA International نیز با شرکت آی‌بی‌ام قرارداد بست تا یک شبکه زنجیره تامین مبتنی بر بلاک‌چین را آزمایش و ایجاد کند.
علاوه بر حوزه‌های فوق، تولیدکنندگان خودرو نسبت به فناوری بلاک‌چین علاقه نشان داده اند. شرکت مشهور پورش اولین تولیدکننده خودرو است که به دنبال استفاده از بلاک‌چین در وسایل نقلیه خود می‌گردد و در این زمینه با استارت‌آپ XAIN همکاری خود را آغاز کرده است.
پورش در یک مصاحبه مطبوعاتی اظهار کرد که این شرکت اولین تولیدکننده خودرو است که بلاک‌چین را در یک خودرو با موفقیت آزمایش کرده و از آن استفاده کرده است. کاربردهای احتمالی فناوری بلاک‌چین بسیار گسترده است از قفل کردن و باز کردن درب‌های خودرو از طریق یک اپلیکیشن گرفته، با امکان دسترسی موقت، تا مدل‌های کسب و کار جدید و بهبود یافته از طریق وارد کردن داده‌های رمزگذاری شده. پورش نیز می‌گوید فناوری بلاک‌چین می‌تواند در بهبود هر چه بیشتر ایمنی و توانایی‌های خودروهای بدون راننده مورد استفاده قرار گیرد.
اولیور دورینگ، استراتژیست مالی شرکت پورش، می‌گوید: "ما می‌توانیم از بلاک‌چین برای انتقال سریع‌تر و ایمن‌تر داده استفاده کنیم، و موجب آرامش خاطر بیشتر مشتریان خود در آینده شویم. ما این فناوری نوآورانه‌ را به مزایایی برای مشتری تبدیل می‌کنیم."
این شرکت معتقد است که قابلیت‌های بلاک‌چین می‌تواند روند باز و بسته کردن خودرو را با استفاده از یک اپلیکیشن تا ۶ برابر تسریع بخشد. این زمانی محقق می‌شود که "خودرو بخشی از بلاک‌چین باشد، و امکان اتصال آفلاین و مستقیم – به عبارت دیگر بدون نیاز به سرور – وجود داشته باشد." در حال حاضر برای این منظور به اتصال آنلاین نیاز است.
سایر شرکت‌ها در صنعت خودرو نیز از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کنند. برای مثال، شرکت تامین کننده ZF، بانک UBS، و ابرقدرت نرم افزاری آی‌بی‌ام روی یک "کیف پول الکترونیکی خودرو" کار می‌کنند که امکان تراکنش‌های ایمن را درایستگاه‌های شارژ، در پارکینگ‌ها و عوارضی‌ها فراهم می‌کند.
در حوزه پیام‌رسانی و ارتباطات نیز اخیراً ارائه‌دهنده خدمات اپلیکیشن پیام‌رسانی تلفن همراه کره جنوبی، کاکائو، در حال ایجاد شرکت تابعه بلاک‌چین به نام "کاکائوو بلاک‌چین" است و قصد دارد یک عرضه سکه اولیه راه‌اندازی کند. و از آنجا که در حال حاضر اداره یک عرضه سکه اولیه در کره جنوبی غیر قانونی است، این امر باید در خارج از کشور، به احتمال زیاد در سنگاپور یا هنگ کنگ انجام شود. در این صورت، از "سکه کاکائو" به عنوان ارز بومی برای اپلیکیشن‌های ارائه شده توسط کاکائو استفاده خواهد شد.
در پایان گفتنی است که بلاک‌چین در طیف وسیعی از کسب و کارها و حوزه‌ها کاربرد دارد. در نتیجه کارآفرینان باید به فرآیند‌هایی که توسعه بلاک‌چین را شکل می‌دهند، توجه کنند. این بدان معنا نیست که آنها چشم‌هایشان را رو به بیت‌کوین و اتریوم ببندند، بلکه بهتر است بدانند بلاک‌چین، درست مانند رایانش شخصی، تعدادی کاربرد بالقوه دارد که می‌تواند کاملاً سودآور باشد.